Słowo „alimenty” najczęściej kojarzy się z łożeniem pieniędzy na dziecko po rozstaniu jego rodziców. Nie wszyscy wiedzą jednak, że możliwe jest również uzyskanie alimentów po rozwodzie przez jednego z małżonków – męża lub żonę. Komu i w jakiej sytuacji przysługują alimenty po rozwodzie?

Kto płaci alimenty po rozwodzie?

Na początek trzeba ustalić winnego rozpadu małżeństwa. Obowiązek alimentacyjny wobec byłego małżonka istnieje przede wszystkim wtedy, gdy małżeństwo ustało z orzeczeniem o winie drugiego. 
Sąd może orzec rozwód bez wskazywania winnego w sytuacji, gdy obie strony procesu wyrażają na to zgodę. W przeciwnym wypadku sąd będzie badał sprawę i może orzec, że:

• winę za rozkład pożycia ponosi jeden z małżonków
• winni są oboje (zarówno mąż, jak i żona)
• nie można orzec winnego rozpadu małżeństwa (np. w sytuacji, gdy jedno z małżonków cierpi na chorobę psychiczną)

Gdy kwestia winnego rozkładu pożycia zostanie ustalona, wówczas w pewnych sytuacjach druga osoba może ubiegać się o alimenty po rozwodzie.

Pogorszenie sytuacji materialnej po rozwodzie

Jeżeli małżonek na skutek rozwodu odczuje znaczne obniżenie poziomu życia, to może wystąpić o alimenty od współmałżonka uznanego za winnego rozpadu małżeństwa. Artykuł 60 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że:

"Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku."

Jeżeli jedna ze stron została uznana przez sąd za wyłącznie winną rozpadu małżeństwa, wtedy małżonek niewinny może ubiegać się o alimenty po rozwodzie w związku z pogorszeniem jego sytuacji materialnej, nawet jeśli nie żyje w niedostatku.

Czym jest stan niedostatku?

Stan niedostatku występuje wtedy, gdy jedno z małżonków nie posiada żadnych środków do życia (lub nie wystarczają one na zaspokojenie podstawowych potrzeb) i nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Jeżeli taka możliwość istnieje, ale strona nie wyraża chęci do znalezienia zatrudnienia, wówczas nie uznaje się stanu niedostatku. Należy pamiętać, że alimenty po rozwodzie zostaną przydzielone tylko wtedy, gdy ubiegający się o nie małżonek nie jest wyłącznie winnym rozkładu pożycia.

Jak długo trzeba płacić alimenty po rozwodzie?

Obowiązek alimentacyjny wobec byłego małżonka nie jest dożywotni. Wygasa on w następujących sytuacjach:

• w chwili zawarcia nowego małżeństwa przez małżonka otrzymującego alimenty
• po upływie pięciu lat od orzeczenia rozwodu i uprawomocnienia się wyroku rozwodowego

Termin pięciu lat można wydłużyć w przypadku, gdy zaistnieją wyjątkowe okoliczności. Wówczas sąd rozstrzyga przedłużenie obowiązku alimentacyjnego. Przedłużenie terminu występuje zawsze na żądanie małżonka uprawnionego do alimentów.

PORTUS Kancelaria Radców Prawnych z Legnicy służy pomocą osobom stojącym w obliczu rozpoczęcia sprawy rozwodowej. Jeżeli chcą Państwo skonsultować się z naszymi prawnikami, prosimy o kontakt telefoniczny: +48 697 98 72 76 lub mailowy: biuro@portuskancelaria.pl.